Yeni eğitim yılı yaklaşırken veli, öğrenci ve dershaneler MEB’in dershane düzenlemesini bekliyor. Bazı dershaneler ise AYM kararı sonrası velilerden gelen yoğun talep üzerine öğrenci kaydı almaya başladı.
Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) dershanelerin kapatılmasını iptal etmesinin ardından gözler Milli Eğitim Bakanlığı’na (MEB) çevrildi. Milyonlarca öğrenci ve velisi, eğitimciler, dershane ve temel lise yöneticileri yeni eğitim yılı kayıtlarına başlamak için MEB’in kararını bekliyor. Bazı dershaneler AYM kararı sonrası velilerin talebi üzerine öğrenci kaydı almaya başladı.
ÖĞRENCİNİN KAYBEDECEK ZAMANI YOK
MEB’in kararı öncesi veli ve öğrenciler bekleyişte. Dershane ve temel liseler de MEB’in düzenlemesini bekliyor. Ancak Ankara ve İstanbul başta olmak üzere bazı dershaneler öğrenci kaydı almaya başladı. Ankara’da faaliyet gösteren bir dershane müdürü, “Veli ve öğrenciler bir an önce eğitime başlamak istiyor. Zira kimsenin kaybedecek zamanı yok. Bu sebeple hukuki olarak bir engel olmadığı için biz de kayıtlara başladık. Talep hayli fazla” bilgisini veriyor.
DERSHANELERİN YOL HARİTASI HAZIR
Dershaneler yol haritalarını hazırladı. MEB’in AYM kararına rağmen siyasi bir yaklaşım takınarak düzenleme yapmaması halinde dershaneler faaliyetlerine devam edecek. Şu an kayıt almadıklarını belirten İstanbul’daki bir dershane yöneticisi, “Eğitim dönemi başlayana kadar düzenlemenin yapılmasını bekleyeceğiz. Eğer olumsuz bir düzenleme yapılırsa ya da hiç düzenleme yapılmazsa biz de 1 Eylül itibariyle kayıt almaya başlayacağız” diyor.
DERSHANELER KAYIT YAPABİLİR
Dershane kararına müdahil olan Pak Eğitim-İş Sendikası Avukatı Mehmet Kasap, dershanelerin öğrenci kaydı yapmasında bir engel olmadığını belirtiyor: “AYM’nin kararı net. Bir boşluk bırakmıyor. MEB bir düzenleme yapsa da yapmasa da şu an ruhsatı olan dershaneler öğrenci kaydı yapıp çalışmalarını sürdürebilir. Bazıları ‘Kanunda dershane maddesi yok, dershaneler çalışamaz’ diyor. Bu çok saçma bir iddia. Zira dershane maddesi kanundan 2014’te çıkarılmıştı. Yani AYM kararından önce de dershaneler zaten çalışıyordu. Ancak yasa onların 1 Eylül’de kapanacağını öngörmüştü. AYM kararıyla bu da kalktığı için dershanelerin önünde hiçbir engel kalmadı.”
MEB’İN MÜDAHALESİ TAZMİNAT GEREKTİRİR
MEB’in düzenleme yapmaması halinde dershanelerin AYM kararına bağlı olarak çalışmayı sürdüreceklerini belirten Kasap, MEB’in çalışan dershaneler üzerinde baskı kurması ve bu kurumların ruhsatlarını iptal etme yoluna gitmesi halinde büyük tazminatlara mahkum olacağını kaydetti: “AYM’nin kararına rağmen ruhsat iptali yapılırsa bu teşebbüs hürriyetine doğrudan müdahale olacağı için MEB, büyük tazminatlar ödeyebilir.”
MEB’in AYM’nin kararına uymasının anayasal bir zorunluluk olduğunu belirten Mehmet Kasap, “AYM gerekçeli kararında veli ve öğrencilerin eğitim hakkına vurgu yaptı. Eğer MEB, dershane konusunda gerekli adımları atmazsa veli ve öğrencilerin haklarını çiğnemiş olur. Bu durumda herkes dava açabilir” diyor.
TEMEL LİSELER DE ÇÖZÜM BEKLİYOR
Öte yandan dönüşmeyen dershaneler ile temel liseye dönüşen kurumlar mağduriyetlerinin giderilmesi için bakanlığı sıkıştırıyor. MEB’den AYM kararına uyulmasını isteyen temel lise yöneticileri, kendilerinin de dershanecilik faaliyetlerini sürdürebilmesi için şartların esnetilmesini istiyor.
MEB’DE TOPLANTI ÜSTÜNE TOPLANTI
Öte yandan MEB’in AYM kararı sonrası nasıl bir düzenleme yapacağı merak konusu. Bakanlık kaynaklarından edinilen bilgiye göre, karar sonrasında MEB’de toplantı üstüne toplantı yapılarak dershane konusu için çıkış yolu arandığı, ancak net çözüm bulunamadığı için sürecin zamana yayılması üzerinde düşünüldüğü öğrenildi.
Etiketler: dershaneler, dershane, AYM Dershane kararı, Dershanelerle ilgili karar, AYM, Anayasa Mahkemesi dershane kararı,
'Veliler rahat olsun dershaneler devam ediyor, ruhsatları iptal edilmeyecek'
GÜVENDER Başkan Yardımcısı Eyyüp Kılcı, Anayasa Mahkemesi'nin (AYM), dershanelerin dönüştürülmesine ilişkin kanunun iptaline ilişkin gerekçeli kararını açıklamasının ardından yaptığı değerlendirmede, bu karara göre dershane ruhsatlarının iptal edilmeyeceğini söyledi.
Anayasa Mahkemesi, dershanelerin dönüştürülmesiyle ilgili kanunun iptaline ilişkin gerekçeli kararını yayımladı. GÜVENDER Başkan Yardımcısı Eyyüp Kılcı, gerekçeli kararı, Cihan Haber Ajansı'na (Cihan) değerlendirdi. AYM'nin gerekçeli kararında, 1 Eylül’den itibaren dershanelerin kapatılmasını öngören yasanın Anayasa'ya aykırı olduğunu vurguladığını belirten Kılcı, "Velilerimiz bundan sonra rahat olsunlar. Takviye amaçlı kurslar dahil bütün kurs faaliyetlerinin bu süreçten sonra yapılabileceği ile ilgili hükümler vurgulanmış. Dershaneler faaliyetlerine devam edecekler. Ruhsatları iptal edilmiş olmuyor bu haliyle. Faaliyetlerine devam edecek. Dershanelerle ilgili düzenleme yetkisi Milli Eğitim Bakanlığı’na ait. Bakanlık isterse yeni düzenlemelerle dershanelerin karşısına çıkabilir. Ama düzenlemeler Anayasa Mahkemesi'nin gerekçeli kararda belirttiği çerçevenin dışında olamaz." dedi.
Anayasa Mahkemesi’nin gerekçeli kararının, 1 Eylül 2015 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olan 'dershanelerin kapatılmasıyla ilgili kanunun' ortadan kaldırıldığı anlamına geldiğini belirten Kılcı, “Dershaneler bundan sonra faaliyetlerine devam edecekler. Özellikle dershanelerin eğitim-öğretim hakkının ortadan kaldırılamayacağı hükümleri Anayasa'ya dayanmış." ifadesini kullandı.
Anayasa Mahkemesi’nin gerekçeli kararında temel hak ve özgürlüklerde serbestliğin esas olduğunu ve bunlarda sınırlandırmanın istisnai uygulamalar olduğunu ifade ettiğini kaydeden Kılcı, “Dolayısıyla sınırlandırmayı makul bulmadığını ifade ediyor. Teşebbüs hürriyetini ekonomik bir hak olarak görüyor, bunun sınırlandırılmasının doğru olmadığını ifade ediyor. Kanun koyucu yetkisini 'temel hakları sınırlandırmak amacıyla kullanamaz' diyor. Bu konuda da kanun koyucuya temel hakları sınırlandırma içeren ifadeler kullanıldığını anlatıyor." diye konuştu.
"DERSHANE FAALİYETLERİ OKUL MÜFREDATI ÇERÇEVESİNDE YÜRÜYOR"
Kamu yararı gerekçesiyle getirilen sınırlandırmalarda temel hakların özüne aykırı olamayacağını, kanunun bu haliyle temel hakların özüne de dokunduğunun gerekçeli kararda vurgulandığını hatırlatan Kılcı, şu hususlara dikkat çekti: “Okul dışı eğitimler kişilerin kendilerini geliştirdikleri alanlardır, bu alana devlet müdahale etmemelidir, diyor. Dershaneleri kanundan çıkarırken alternatif öngörülmemiştir dolayısıyla eğitim hakkının kullanımı, öğrenme hakkının kullanımı tümüyle engellenmiştir, diyor. Dershane kapatmak eğitim sisteminden çıkarmak, eğitim-öğrenim hakkı yönünden ölçüsüz bir sınırlamadır, bu sınırlama aslında temel hakları aşmadır, diyor. Bir üst okul sınavlarına hazırlık ihtiyacını karşılamadan kapatma, öğrenme hakkını ölçüsüz bir şekilde engellemedir, diyor. Yasal statüdeki dershanelerin kapatılması, sınavlara hazırlık kapsamındaki okul dışı kurumları kapatma öğrenim hakkını ihlaldir, diyor.”
AYM’nin kanun koyucunun hak ihlali yaptığını, özellikle öğrenme özgürlüğü, teşebbüs hürriyetini engellediğine vurgu yaptığını anlatan Kılcı, “Kanuni çerçevede faaliyet sürdüren özel teşebbüsü 'bir gerekçe olmadan kapatma teşebbüs hürriyetine aykırıdır' diyor. Bireyin özgür iradesi ile arz talep dengesi içinde gittiği bir kurumu hiçbir sebep ortaya koymadan kapatma teşebbüs hürriyetine aykırıdır, diyor. Sınırlandırmalarda hakkın kullanımını tümüyle engelleyecek düzenleme yapılmaz, bu hakkın özünü dokunma olur, bu haliyle hakkın kullanımı tümüyle engellenmiştir ve ölçüsüzlük ilkesine, Anayasa'ya aykırıdır, diyor. Dershanelerin faaliyetlerinin okul müfredatı çerçevesinde yürüdüğü dolayısıyla bunun engellenemeyeceğini söylüyor. Üst öğrenime hazırlık kurslarından yararlanma bir öğrenme hakkıdır, bu hakkı engelleyemezsiniz, diyor. Devletin görevi herkesin eğitim hakkından yararlanmasını sağlamaktır. Devlet okul dışı kurumlardan yararlanmak isteyenler için hizmet sunanları ortadan kaldırarak, kaldıracak düzenleme yapamaz, diyor.” açıklamasında bulundu.
"AYM, DERSHANELERİN ÖĞRENCİ KAYDETMESİNİ ENGELLEMEYİ ÖĞRENME ÖZGÜRLÜĞÜNÜ ENGELLEME OLARAK VURGULADI"
Anayasa Mahkemesi’nin gerekçeli kararında, 1 Eylül’den itibaren dershanelerin kapatılmasını öngören yasanın Anayasa'ya aykırı olduğunu belirttiğini ifade eden Kılcı şunları söyledi: “1 Eylül 2015 tarihine kadar verilen sürenin sadece dönüşen kurumların dönüşüme başvurma süresi olarak değerlendirilmesi gerektiğini vurguluyor. Velilerimiz bundan sonra rahat olsunlar. Takviye amaçlı kurslar dahil bütün kurs faaliyetlerinin bu süreçten sonra yapılabileceği ile ilgili hükümler vurgulanmış. Dershaneler faaliyetlerine devam edecekler. Ruhsatları iptal edilmiş olmuyor bu haliyle. Faaliyetlerine devam edecek dershanelerle ilgili düzenleme yetkisi Milli Eğitim Bakanlığı’na ait. Bakanlık isterse yeni düzenlemelerle dershanelerin karşısına çıkabilir. Ama düzenlemeler Anayasa Mahkemesi'nin gerekçeli kararda belirttiği çerçevenin dışında olamaz.”
ÖĞRETMENLERİN DURUMU
Dershane birliklerinin bu kararın ardından kendi aralarında görüşmeler yapacaklarını anlatan Kılcı, “Dershane derneklerinden de bu konuda gelecek görüşler olacak. Ama gerekçeli kararda da ifade edildiği gibi 'dershanelerin öğrenci kaydetmesini engellemeyi öğrenme özgürlüğünü engelleme' olarak vurgulamış Anayasa Mahkemesi. Öğretmenlerin dershanelerin kapanacak olmasından dolayı devlete alınması söz konusuydu. Bu maddeyi iptal etmiş mahkeme. Maddeyi iptal ederken gerekçe olarak öne sürdüğü şey şu: Dershaneler kapatılmıyor, dershaneler kapatılmadığına göre öğretmenlerin mağduriyeti söz konusu değil. Dolayısıyla dershanelerden öğretmenlerin devlete alınması için bir gerekçe kalmadı diyor.” ifadelerinde bulundu.
ANAYASA MAHKEMESİ'NİN KARARI
Dershanelere ilişkin düzenleme yapılırken, bireylerin tercihleri doğrultusunda okul dışı eğitim alma ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik farklı çözüm yollarının öngörülmesi gerektiği vurgulanan gerekçede, “Belirtilen nitelikte bir düzenleme getirilmeksizin ve demokratik toplum düzeni yönünden zorlayıcı bir neden ortaya konulmaksızın, sınırlama amacını gerçekleştirecek, daha az sınırlayıcı araçlara da başvurulmadan tamamen yasaklayıcı bir yöntemle dershanelerin kapatılması, teşebbüs özgürlüğüne demokratik toplum düzeninde gerekli olmayan ölçüsüz bir sınırlama niteliğindedir” denildi. Gerekçede, söz konusu nedenlerle, dava konusu kuralların, Anayasa'nın 13, 42. ve 48. maddelerine aykırı olduğu ve iptalinin gerektiği vurgulandı.
Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, Başkanvekilleri Alparslan Altan, Burhan Üstün, üyeler Serdar Özgüldür, Serruh Kaleli, Osman Alifeyyaz Paksüt, Recep Kömürcü, Engin Yıldırım, Celal Mümtaz Akıncı, Erdal Tercan, Emin Kuz, Hasan Tahsin Gökcan'ın bu görüşüne, üyeler Nuri Necipoğlu, Hicabi Dursun, Muammer Topal, Kadir Özkaya ile Rıdvan Güleç katılmadı.
Dershaneler kalkacak mı? Dershanelerde son durum ne?
Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, Anayasa Mahkemesi'nin dershanelerin kapatılmasını içeren yasadaki bazı maddelerle ilgili verdiği iptal kararı sebebiyle sektör temsilcileriyle ve hukukçularla bir araya geldiklerini, karar ile ortaya çıkan boşluğun bir idari düzenleme ile giderilebileceği kanaatine vardıklarını söyledi. Avcı, "Bununla ilgili yönetmeliğimizi, gerekçeleri ile birlikte bu hafta içinde yayımlayacağız. Yönetmelik yayınlandığı zaman halen dönüşmemiş olan kurumlarımız da bu yasal çerçevede faaliyetlerini sürdürecektir.'' dedi. Bakan Avcı, ayrıca öğretmen rotasyonu için "Konuyu Başbakanımıza da arz ettim. Onun da tavsiyeleri doğrultusunda rotasyonun uygulanmamasına karar verdik" dedi.
Bakan Nabi Avcı, Limak Ambassadore Boutique Hotel'de düzenlenen Sürücü Eğitimi ve Sınav Süreçlerinin Geliştirilmesi Çalıştayı sonrası gazetecilerin sorularını cevapladı. Avcı, Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) dershanelerin kapatılmasını öngören düzenlemeyi iptal etmesini değerlendirdi. Avcı, AYM'nin kararını göz önüne alarak, sektör temsilcileriyle ve hukukçularla bir araya geldiklerini belirterek, şöyle konuştu: "AYM'nin kararı ile ortaya çıkan boşluğun bir idari düzenleme ile giderilebileceği kanaatine vardık. Bu idari düzenlemeyi de sektör temsilcileriyle görüşerek oluşturduk. Bununla ilgili yönetmeliğimizi gerekçeleri ile birlikte bu hafta içinde yayımlayacağız. Yönetmelik yayınlandığı zaman bütün AYM'nin gerekçeleri ve bizim yaptığımız düzenlemelerin hangilerinin nasıl karşılık geldiğini hep birlikte göreceğiz. Şu anda mevzuatımızda 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunumuzda ve ona dayalı olarak tutulmuş olan yönetmeliklerimizde 'dershane' diye bir kurum yok. Hukuki boşluk derken kastettiğimiz de bu. Dolayısıyla yasa ve yönetmeliklerde olmayan ama fiilen bugün daha önceki düzenleme nedeniyle 1 Eylül'e kadar faaliyetlerinin devam etmesi öngörülmüş olan dershanelerin dönüşebileceği ve Anayasa Mahkemesi'nin kararında da işaret edilen genişlikte bir nevi çözüm üretmiş oluyoruz. Bunu da sektörle görüşerek yaptık. Dolayısıyla yönetmelik yayınlandığı zaman halen dönüşmemiş olan kurumlarımız da bu yasal çerçevede faaliyetlerini sürdürecektir.''
ÖĞRETMENLERE ROTASYON UYGULANMAYACAK
Rotasyona tabi öğretmenlerin atanmasına yönelik ise Avcı, "Yapılan müracaatları değerlendirdik. Rotasyona tabi olan veya herhangi bir nedenle rotasyon dışında kalması öngörülebilecek bütün öğretmenlerimizin durumlarını içeren bir simülasyon yaptık. Bunun neticesinde aslında rotasyonla amaçladığımız eğitsel hedefler bu similasyondan çıkmıyor. O nedenle bu konuyu Başbakanımıza da arz ettim Başbakanımızın tavsiyeleri ve yaptığımız değerlendirmeler sonucunda rotasyon uygulanmamasına karar verdik." ifadelerini kullandı.
Bakan Avcı Ağustos'ta da 37 bin öğretmenin atamasının yapılacağını bildirdi.
